Việc đội mũ bảo hiểm không chỉ để bảo vệ tính mạng mà còn là nghĩa vụ pháp lý khi điều khiển hoặc ngồi sau mô tô, xe gắn máy, xe máy điện trên đường bộ. Dưới đây là các mức phạt cập nhật, các trường hợp áp dụng và những lưu ý thực tế giúp bạn tránh vi phạm.
Căn cứ pháp lý hiện hành
- Luật Giao thông đường bộ 2008 (Điều 58 về giấy tờ phải mang theo khi điều khiển phương tiện).
- Nghị định 100/2019/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP) quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ.
Ai bắt buộc phải đội mũ bảo hiểm?
- Người điều khiển và người ngồi trên mô tô, xe gắn máy, xe máy điện, xe mô tô ba bánh khi tham gia giao thông trên đường bộ.
- Trẻ em từ đủ 6 tuổi trở lên khi ngồi trên các phương tiện nêu trên.
Các trường hợp được miễn: chở người đi cấp cứu; áp giải người phạm tội, người vi phạm pháp luật theo yêu cầu thi hành công vụ; trẻ em dưới 6 tuổi.
Mức phạt không đội mũ bảo hiểm 2025
- Mức phạt tiền: 200.000 – 300.000 đồng/người.
- Hành vi bị xử phạt:
- Không đội mũ bảo hiểm.
- Đội mũ nhưng không cài quai hoặc cài không đúng, không chặt.
- Người điều khiển chở người ngồi sau không đội mũ hoặc đội không đúng cách.
- Lưu ý quan trọng:
- Cả người điều khiển và người ngồi sau (từ đủ 6 tuổi) đều có thể bị lập biên bản, xử phạt riêng.
- Quãng đường ngắn, đi trong ngõ hay “đi gần nhà” vẫn bị xử phạt như bình thường.
- Mũ “thời trang”, mũ nón bảo hộ không đạt chuẩn không được coi là mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy.
Cách đội mũ bảo hiểm đúng để tránh bị phạt
- Chọn mũ đạt chuẩn: có tem hợp quy CR, nhãn hàng hóa rõ ràng, quai và khóa chắc chắn, vỏ mũ không rạn nứt.
- Đội đúng cách:
- Đặt mũ phủ toàn bộ đỉnh đầu, không đội ngửa ra sau.
- Cài quai mũ gọn, sát xương hàm; khi kéo dây không tuột, luồn được khoảng 1–2 ngón tay là vừa.
- Kiểm tra khóa, ốc, đinh tán chắc chắn trước khi đi.
- Thay mũ khi: mũ va đập mạnh, vỏ nứt, mút xốp xẹp, quai mòn hoặc sau 3–5 năm sử dụng.
Mức phạt liên quan thường gặp khi đi xe máy
- Không mang theo giấy phép lái xe (GPLX) phù hợp: 100.000 – 200.000 đồng.
- Điều khiển xe không có GPLX hoặc GPLX không phù hợp hạng:
- Xe dưới 175 cm3: 1.000.000 – 2.000.000 đồng.
- Xe từ 175 cm3 trở lên (yêu cầu hạng A2): 4.000.000 – 5.000.000 đồng.
- Không mang theo đăng ký xe: 100.000 – 200.000 đồng.
- Không có/không mang theo bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc: 100.000 – 200.000 đồng.
Gợi ý: Luôn mang đủ bộ giấy tờ gồm GPLX, đăng ký xe, bảo hiểm trách nhiệm dân sự; kiểm tra tình trạng mũ và cài quai trước khi di chuyển.
Câu hỏi thường gặp
- Đi xe máy điện có bắt buộc đội mũ không?
- Có. Người đi xe máy điện (phương tiện tương tự mô tô/xe gắn máy) phải đội mũ bảo hiểm đạt chuẩn và cài quai đúng cách.
- Trẻ em có phải đội mũ không?
- Trẻ từ đủ 6 tuổi trở lên phải đội mũ khi ngồi trên mô tô, xe gắn máy, xe máy điện.
- Đội mũ nửa đầu có hợp lệ không?
- Hợp lệ nếu là mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy đạt chuẩn (có tem CR, nhãn hợp quy). Mũ “thời trang” không đạt chuẩn vẫn bị xử phạt như không đội.
- Chỉ không cài quai mũ có bị phạt không?
- Có. Không cài hoặc cài không đúng/không chặt bị xử phạt cùng khung 200.000 – 300.000 đồng.
- Người ngồi sau không đội mũ, ai bị phạt?
- Cả người ngồi sau và người điều khiển đều có thể bị xử phạt riêng.
Tóm tắt nhanh
- Không đội hoặc đội mũ không đúng cách: phạt 200.000 – 300.000 đồng/người.
- Bắt buộc đội mũ với người điều khiển và người ngồi sau (từ đủ 6 tuổi) khi đi mô tô, xe gắn máy, xe máy điện.
- Luôn đội mũ đạt chuẩn, cài quai đúng cách và mang đủ giấy tờ: GPLX, đăng ký xe, bảo hiểm trách nhiệm dân sự.
